Post by admin on Jun 3, 2009 4:44:13 GMT -5
Lạc Long Quân
Ngày xưa, sau khi dựng nên trời đất không biết bao nhiêu đời, vào thời thượng cổ, ở vùng châu thổ sông Hồng Hà, Việt tộc đã định cư tại đây, sinh hoặt bằng nghề làm ruộng theo nước thủy triều lên xuống và chài lưới. Hồi bấy giờ đất Lạc Việt có xuất hiện mộng thần tên gọi là Lạc Long Quân.
Tục truyền rằng Lạc Long Quân là cháu mấy đời của Thần Nông ở phía bắc núi Ngũ Lĩnh, con của Kinh Dương Vương, vua nước Xích Quỉ. Mẹ của Kinh Dương Vương là con gái thần núi Ngũ Lĩnh tức là bà Vụ Tiên. Kinh Dương Vương lấy con gái thần Ðộng Ðình Hồ, rồi sự phối hợp giữa trai Thần Núi và con gái Thần Nước sinh ra Lạc Long Quân. Con gái Ðộng Ðình Hồ vốn thuộc giòng tiên, nên con trai được di truyền nhiều tính chất của mẹ mà lấy hiệu là Lạc Long Quân, vốn tên thất là Sùng Lãm.
Lạc Long Quân lớn lên được Kinh Dương Vương cho cai quản đất Lạc Việt. Bờ cõi đất Xích Quỉ bấy giờ, phía bắc Ðộng Ðình Hồ ( Hồ Nam, Trung Quốc) , phía Nam giáp nước Hồ Tôn ( Trung Việt ngày nay ), phía tây giáp nước Ba Thục ( Lào ), phía Ðông giáp bể Nam Hải.
Theo sách Lĩnh Nam Thích Quái thì Lạc Long Quân tính ưa ở nước, và vùng đất Lạc là một nơi khí hậu không nóng quá, không rét quá, có nhiều sông ngòi, sát bờ bể, lại lắm cảnh vậy kỳ lạ, cầm thú dị thường. Lạc Long Quân đi về phía đông nam, đóng dọc theo mạn bờ biển.
Hồi bấy giờ dân cư ở miền duyên hải đang bị một con cá to lớn đã sống không biết bao nhiêu đời thành tinh phái hại khủng khiếp.Con Ngư Tinh này thường quanh quẩn ở trong vịnh Bắc Việt để gây tay họa cho người ta. Mìng nó dài ngoài năm mươi trượng, đuôi nó như một cánh buồm căng gió, miệng mỗi lần há rộng có thể nuốc một chiếc thuyền con. Nó lại có phép thuật biến hóa dị kỳ, mặc sức cho tung hoành chẳng ai làm gì nổi. Ngư tinh có tính thích a8n thịch người, đã có biết bao nhiêu kẻ sống ở về nghề chài lưới bị nó giết hại. Chỗ ở của nó là một cái hang lớn thông xuống đáy biển, bên trên là một dãy núi đá ngăn cách vùng duyên hải ra làm hai nơi. Ngư Tinh lấy đá lấp ngang làm cho eo biển hẹp lại.
Dân chúng đôi bên muốn qua lại với nhau phải đi thuyền theo con đường độc nhất đó, chứ vượt núi thì khó khăn hiểm trở, mà đi thuyền thì phải qua miệng con cá yêu nằm ở hang đá chực sẵn, đánh thấy hơi người thì là làm nổi sóng lên cho thuyền lật để ăn thịt.
Người ta kể lại răng đã có lần thần Trời xuống đục núi mở đường cho dân sự hai bên qua lại để tránh khỏi làm mồi cho Ngư Tinh. Con quái vật bèn hoá làm một con gà trắng bay lên ngọn núi gáy ba tiếng, làm cho thần Trời đang đào lối tưởng rằng trên Thie^n Ðình gọi nên bỏ dở công việc mà về trời. Dấu vết đục đá dở dang ở dẫy núi sừng sững ấy còn lại đến ngày nay, người ta vẫn gọi là đường Phật đào.
Khi Lạc Long Quân đến nơi, nghe kể chuyện tác hải của Ngư Tinh mới quyết ra tay diệt trừ. Thần bảo đóng một chiếc thuyền lớn, che rèn một khối sắt to nung đỏ rồi chèo đến phía cửa hang con thủy quái. Ngư Tinh quen thói há miệng ra chực đón mồi, không ngờ Lạc Long Quân liệng khói sắt nóng đỏ vào. Con quái vật chồm lên, điên cuồng chống trả, đánh lại Long Quân. Cuộc giao chiếc ác liệt giữa thần đất Lạc và con thủy tinh làm sôi nổi sóng gió, cuồn cuộn nước tung toé cả một vùng. Ðôi bên đánh nhau liên tiếp ba ngày đêm. Long Quân được Thần Biển giúp sức ngăn bão táp, lại chặn đường không cho Ngư Tinh thoái ra khỏi biển cả. Bị một khối sắt đỏ bất ngờ ném ngay vào cổ họng, lại phải tay địch thủ lợi hại, Ngư Tinh ban đầu còn vùng vẫy phản công dữ dội, nhưng rồi khí thế yếu dần, chống trả không xong toan kiếm đường chạy. Lạc Long Quân nhất thiết không tha, rượt theo chém chết Ngu6 Tinh, chặt ra làm ba đoản, máu đỏ ngầu cả một vùng biển. Khúc đuôi Ngư Tinh bị lột da căng lên một hòn đảo giữu biển, nay gọi là đảo Bạch Long Vĩ (Ðảo Ðuôi Rồng Trắng). Ðầu Ngư Tinh hoá làm con hải cẩu, bị Lạc Long Quân rượt theo chém chết, vứt đầu lên núi đá, nay còn gọi là Cẩu Ðầu Sơn (Núi Ðầu Chó). Ðoạn mình của Ngư Tinh bị sóng trôi dạt ra xứ Mạn Cầu ngày nay người ta gọi là Cẩu Mạn Cầu.
Trừ xong được Ngư Tinh o7̉ miền bể, Lạc Long Quân được dân chúng ở trong nội địa mời đến trừ một con quái vật khác, gọi là Cu6̣u Vĩ Hồ Tinh (con cáo chín đuôi).
Bấy giờ ở đất Long Biên (Hà Nội ngày nay) về mạn phía tây, sát sông Hồng Hà, có một hòn núi đá có hang sâu rộng người ta vẫn gọi là Lỗ hồ cống vì trong ở trong hang có một con con cáo chín đuôin chiếm giữ lâu ngày. Tục truyền rằng con cáo sống trên một nghìn năm, đã hoá thành tinh, có đủ phép biến hoá thành người, thành vật, thường trà trộn trong dân chúng để bắt đàn bà con gái đưa về trong hang hãm hiếp. Có khi con quái vật hoá ra quỷ trêu ghẹo cho người ta mắc bệnh đến chết. Dân sự lo sợ, hoang mang, vì Hồ Tinh thường lẫn lộn với người, phá rối đủ cách, khiến họ phải bỏ cả đai nhà cửa tránh xa các vùng ở gần hang nó. Thấy dân chúng càng sợ hải, Hô Tinh càng làm lộng thêm, tìm đến nơi người Mán ợ để phá quấy.
Có một bộ lạc người Mán bấy lâu vẫn sống yên ổn quanh vùng núi Tản Viên, dệt vải may một kể áo trắng riêng để mặn, nên người ta vẫn gọi là Mán áo trắng. Họ trồng lúa theo lối đốt rẫy làm nương, dùng lửa thế cày, sinh hoạt giữa một thiên nhiên màu mỡ nên đời sống thanh nhàn, sung sướng, thường vui chơi ca hát quanh năm. Hồ Tinh tìm đến, hoá làm người trai trẻ, hoạc con gái xinh tươi, trà trộn vào bộ lạc Mán aó trắng cùng ca hát, rồi quyết rũ người về hang bắt hầu hạ hay cưỡng bức cho đến chết. Sau dân chúng hạ bản, đến lượt người Mán phải khốn đốn vì con quái vật.
Lời ta thán của dân đến tai Lạc Long Quân, thần tìm đến động huệt Hồ Tinh. Thấy có người táo bạo đến hang, Hồ Tinh xông ra làm dữ, bị Lạc Long Quân chặn lại. Một cuộc giao chiến khủng khiếp diễn ra. Hồ Tinh giở các phép thuất biến hóa ra nhiều hình trạng toan hại đối phương, song gặp phải tay địch thủ cao cường, mưu trí, con quái vật biết không làm gì nổi, nên cuốc cùng đành bỏ chạy. Lạc Long Quân đã cho bao vây kín chạt quanh cửa hang, nổi lửa làm hàng rào chặn Hồ Tinh lại, dùng gươm sắt chém chết con quái vật, hiện ra nguyên hình là một con cáo to lớn có chín đuôi.
Những người bị Hồ Tinh bắt giữ trong hang được Long Quân giải cho về. Ðộng con quái thì bị bộ hạ của Thần dẫn nước sông Cái vào phái hủy. Nước tràn vào mấy ngày đêm soáy mạnh vào hang, đào sâu thành một cái hồ rộng, làm mất tích cả hòn núi đá. Người ta gọi nơi đó là Lỗ Hồ Ðàm (đầm Con Cáo) hay đầm thay Con Cáo về sau đổi là Hồ Tây (một trong những cái hồ lớn tại Hà Nội bây giờ).
Dân sự bấy lâu trốn nạn Hồ Tinh được gọi về ở trên khoảng đất cao cạnh hồ, trồng trọt làm ăn ở cánh đồng pha0̉ng bờ phía tây hô Con Cáo, ngày nay còn giữ tên là lang Hồ. Sau khi trừ xong hai con quái vật ở nước và ở đồng bằng , Lạc Long Quân lại nghe đến sự phái hại của một con yêu khái tại Phong Châu.
Nguyên nơi đây có một cây cổ thụ đã mấy ngàn năm, vô cùng to lớn, um tùm che khuất cả một vùng, gọi tên là cây Chiêu Ðàn. Sau một trận bão to cây bị trốc gốc, tinh cây biến thành một con yêu quái, khi ẩn, khi hiện phá phách khắp nơi. Người ta gọi tên nó là Mộc Tinh, thích bắt người ăn sống, giết hại dân gian vô kể.
Lạc Long Quân quyết ra tay trừ hại, song gặp phải Mộc Tinh phép thuật thần thông, đánh nhay mấy ngày đêm cũng không nao núng. Bộ hạ của Long Quân xông vào vào cũng không làm gì nổi Mộc Tinh. Thấy không thắng nổi yêu quái, Lạc Long Quân bèn cậy đến cha là Kinh Dương Vương. Gặp phải đối thủ cao cường hơn, Kinh Dương Vương lại có con trợ chiến, nên Mộc Tinh bị trong thương phải tìm đường bỏ chạy. Nó lê về phía tây nam rồi hóa thành quỷ, gọi là quỷ Xương Cuồng.
Quỷ Xương Cuồng ẩn náu trong rừng núi được ít lâu rồi lại quấy nhiễu dân chúng, rình mò đến các nơi hẻo lánh bắt người ăn thịt. Dân cư ở thượng du hàng năm phải lần lượt nộp mỗi nơi một người sống cho nó đỡ phá hại. Sau có một thầy pháp cao tăng bày kế mở một hội lớn làm trò cho quỷ đến xem, rồi thừa lúc bất ngờ rút dap chém chết.
Từ khi trừ được các mối hại cho dân, Lạc Long Quân đóng đô xuôi, bắt đầu xây dựng cung điện ở đất liền và dưới nước. Lạc Long Quân dạy dân cách ăn mặc, cày cấy, thường xuống ở Thủy Phủ, dặn về sau khi có việc gì thì cứ gọi: “Bố ơi, sao không đến dạy vẽ chúng con?” Long Quân tức thời đến ngay.
Bấy giờ Ðế Lai trị ở phương Bắc, vốn giòng dõi thần Nông, nhân dân thiên dạ thái bình, bè đi thăm nước Xích Quỉ ta ở phía Nam. Trong lúc Long Quân ở Thủy phủ, Ðế Lai để con gái yêu là Ău Cơ ở lạo rồi đi thăm các địa phương. Dân chúng phải khổ sở vì những nỗi nhiền nhiễu của người họ hàng phương Bắc của Lạc Long Quân, bè nhau to tiếng gọi: “Bố ơi ở đâu? Sao để cho chúa phương Bắc đến xâm nhiễu chúng dân?” Long Quân đến thấy Ău Cơ một mình ở hành tại, nhan sắc đẹp đẽ thì đem lòng yêu, Long Quân biến làm một chàng trai khoẻ đẹp, phong độ, hiện ra trước cửa, đàn hát tỏ tình cùng Ău Cơ. Ău Cơ trông thấy có cảm tình, vui theo. Lạc Long Quân đưa Âu Cơ về Long Trang, lâu đài xây trên một hòn núi đá cao đẹp.
Ðến khi Ðế Lai về không thấy Âu Cơ, sai bộ hạ đi tìm kiếm mọi nơi không được, đành trở vê phương Bắc.
Long Quân và Âu Cơ ở với nhau, cách một năm thì sinh ra được bọc trứng, nở ra một trăm người con trai. Lũ trẻ chóng lớn khác thường, khoẻ mạnh, trí dũng hơn người. Long Quân thường ở Thủy triều để Âu Cơ cùng các con sống trong điện trên đất. Xa chồng, Âu Cơ đâm ra nhớ quê cũ, bèn dẫn các con về thăm phương Bắc. Bấy giờ Ðế Lai đã bị Hoàng Ðế (vua nhà Hiên Viên 2700-2600) tiêu diệt. Nghe tin Âu Cơ đưa con trai tới bờ cõi, Hoàng Ðế sợ đến báo thù, bèn đem binh ra ra ngăn. Âu Cơ cùng các con quai lại phía Nam, gọi Long Quân đến.
Vợ chồng cha con gặp nhau ở đồng Cổn. Âu Cơ nói:
- Thiếp ăn ở cùng chàng, sinh được trăm đứa con. Nay chàng bỏ thiếp mà đi, khiến cho con không cha, vộ không chồng, chỉ tự bi thương mà thôi. Xin cho cùng theo chàng.
Long Quân nói:
- Ta thuộc giống rồng, nàng giống tiên, thủy hỏa khắc nhau, người thích ở cạn, kẻ ưa ở nước, tính tình đôi bên khác nhau, không cùng đôi bên ở chung với nhau lâu được. Bây giờ một nữa con theo tôi về Thủy phủ, còn một nữa thì ở lại với nàng. Tuy ta đôi bên kẻ ở rừng, người ở biện, song khi có việc gì thì tin cho nhau, không được bỏ nhau.
Trăm con trai dều cùng nghe lệnh rồi chia tay nhau mà đi, năm mươi theo mẹ về núi, năm muơơi theo cha về biển, chia nhau cai quản các nơi. Tổ tiên của người Lạc Việt bắt đầu từ đó. Âu Cơ cùng năm mươi người con ở Phong Sơn, nay là huyện Bạch Hạc, cho người con trưởng làm vua, gọi là Hùng Vương, tức là thủy tổ của dân Việt Nam.
Tài liệu: Đỗ Văn Gia. Việt Nam Văn Học Sử, trang 40-46.
Ngày xưa, sau khi dựng nên trời đất không biết bao nhiêu đời, vào thời thượng cổ, ở vùng châu thổ sông Hồng Hà, Việt tộc đã định cư tại đây, sinh hoặt bằng nghề làm ruộng theo nước thủy triều lên xuống và chài lưới. Hồi bấy giờ đất Lạc Việt có xuất hiện mộng thần tên gọi là Lạc Long Quân.
Tục truyền rằng Lạc Long Quân là cháu mấy đời của Thần Nông ở phía bắc núi Ngũ Lĩnh, con của Kinh Dương Vương, vua nước Xích Quỉ. Mẹ của Kinh Dương Vương là con gái thần núi Ngũ Lĩnh tức là bà Vụ Tiên. Kinh Dương Vương lấy con gái thần Ðộng Ðình Hồ, rồi sự phối hợp giữa trai Thần Núi và con gái Thần Nước sinh ra Lạc Long Quân. Con gái Ðộng Ðình Hồ vốn thuộc giòng tiên, nên con trai được di truyền nhiều tính chất của mẹ mà lấy hiệu là Lạc Long Quân, vốn tên thất là Sùng Lãm.
Lạc Long Quân lớn lên được Kinh Dương Vương cho cai quản đất Lạc Việt. Bờ cõi đất Xích Quỉ bấy giờ, phía bắc Ðộng Ðình Hồ ( Hồ Nam, Trung Quốc) , phía Nam giáp nước Hồ Tôn ( Trung Việt ngày nay ), phía tây giáp nước Ba Thục ( Lào ), phía Ðông giáp bể Nam Hải.
Theo sách Lĩnh Nam Thích Quái thì Lạc Long Quân tính ưa ở nước, và vùng đất Lạc là một nơi khí hậu không nóng quá, không rét quá, có nhiều sông ngòi, sát bờ bể, lại lắm cảnh vậy kỳ lạ, cầm thú dị thường. Lạc Long Quân đi về phía đông nam, đóng dọc theo mạn bờ biển.
Hồi bấy giờ dân cư ở miền duyên hải đang bị một con cá to lớn đã sống không biết bao nhiêu đời thành tinh phái hại khủng khiếp.Con Ngư Tinh này thường quanh quẩn ở trong vịnh Bắc Việt để gây tay họa cho người ta. Mìng nó dài ngoài năm mươi trượng, đuôi nó như một cánh buồm căng gió, miệng mỗi lần há rộng có thể nuốc một chiếc thuyền con. Nó lại có phép thuật biến hóa dị kỳ, mặc sức cho tung hoành chẳng ai làm gì nổi. Ngư tinh có tính thích a8n thịch người, đã có biết bao nhiêu kẻ sống ở về nghề chài lưới bị nó giết hại. Chỗ ở của nó là một cái hang lớn thông xuống đáy biển, bên trên là một dãy núi đá ngăn cách vùng duyên hải ra làm hai nơi. Ngư Tinh lấy đá lấp ngang làm cho eo biển hẹp lại.
Dân chúng đôi bên muốn qua lại với nhau phải đi thuyền theo con đường độc nhất đó, chứ vượt núi thì khó khăn hiểm trở, mà đi thuyền thì phải qua miệng con cá yêu nằm ở hang đá chực sẵn, đánh thấy hơi người thì là làm nổi sóng lên cho thuyền lật để ăn thịt.
Người ta kể lại răng đã có lần thần Trời xuống đục núi mở đường cho dân sự hai bên qua lại để tránh khỏi làm mồi cho Ngư Tinh. Con quái vật bèn hoá làm một con gà trắng bay lên ngọn núi gáy ba tiếng, làm cho thần Trời đang đào lối tưởng rằng trên Thie^n Ðình gọi nên bỏ dở công việc mà về trời. Dấu vết đục đá dở dang ở dẫy núi sừng sững ấy còn lại đến ngày nay, người ta vẫn gọi là đường Phật đào.
Khi Lạc Long Quân đến nơi, nghe kể chuyện tác hải của Ngư Tinh mới quyết ra tay diệt trừ. Thần bảo đóng một chiếc thuyền lớn, che rèn một khối sắt to nung đỏ rồi chèo đến phía cửa hang con thủy quái. Ngư Tinh quen thói há miệng ra chực đón mồi, không ngờ Lạc Long Quân liệng khói sắt nóng đỏ vào. Con quái vật chồm lên, điên cuồng chống trả, đánh lại Long Quân. Cuộc giao chiếc ác liệt giữa thần đất Lạc và con thủy tinh làm sôi nổi sóng gió, cuồn cuộn nước tung toé cả một vùng. Ðôi bên đánh nhau liên tiếp ba ngày đêm. Long Quân được Thần Biển giúp sức ngăn bão táp, lại chặn đường không cho Ngư Tinh thoái ra khỏi biển cả. Bị một khối sắt đỏ bất ngờ ném ngay vào cổ họng, lại phải tay địch thủ lợi hại, Ngư Tinh ban đầu còn vùng vẫy phản công dữ dội, nhưng rồi khí thế yếu dần, chống trả không xong toan kiếm đường chạy. Lạc Long Quân nhất thiết không tha, rượt theo chém chết Ngu6 Tinh, chặt ra làm ba đoản, máu đỏ ngầu cả một vùng biển. Khúc đuôi Ngư Tinh bị lột da căng lên một hòn đảo giữu biển, nay gọi là đảo Bạch Long Vĩ (Ðảo Ðuôi Rồng Trắng). Ðầu Ngư Tinh hoá làm con hải cẩu, bị Lạc Long Quân rượt theo chém chết, vứt đầu lên núi đá, nay còn gọi là Cẩu Ðầu Sơn (Núi Ðầu Chó). Ðoạn mình của Ngư Tinh bị sóng trôi dạt ra xứ Mạn Cầu ngày nay người ta gọi là Cẩu Mạn Cầu.
Trừ xong được Ngư Tinh o7̉ miền bể, Lạc Long Quân được dân chúng ở trong nội địa mời đến trừ một con quái vật khác, gọi là Cu6̣u Vĩ Hồ Tinh (con cáo chín đuôi).
Bấy giờ ở đất Long Biên (Hà Nội ngày nay) về mạn phía tây, sát sông Hồng Hà, có một hòn núi đá có hang sâu rộng người ta vẫn gọi là Lỗ hồ cống vì trong ở trong hang có một con con cáo chín đuôin chiếm giữ lâu ngày. Tục truyền rằng con cáo sống trên một nghìn năm, đã hoá thành tinh, có đủ phép biến hoá thành người, thành vật, thường trà trộn trong dân chúng để bắt đàn bà con gái đưa về trong hang hãm hiếp. Có khi con quái vật hoá ra quỷ trêu ghẹo cho người ta mắc bệnh đến chết. Dân sự lo sợ, hoang mang, vì Hồ Tinh thường lẫn lộn với người, phá rối đủ cách, khiến họ phải bỏ cả đai nhà cửa tránh xa các vùng ở gần hang nó. Thấy dân chúng càng sợ hải, Hô Tinh càng làm lộng thêm, tìm đến nơi người Mán ợ để phá quấy.
Có một bộ lạc người Mán bấy lâu vẫn sống yên ổn quanh vùng núi Tản Viên, dệt vải may một kể áo trắng riêng để mặn, nên người ta vẫn gọi là Mán áo trắng. Họ trồng lúa theo lối đốt rẫy làm nương, dùng lửa thế cày, sinh hoạt giữa một thiên nhiên màu mỡ nên đời sống thanh nhàn, sung sướng, thường vui chơi ca hát quanh năm. Hồ Tinh tìm đến, hoá làm người trai trẻ, hoạc con gái xinh tươi, trà trộn vào bộ lạc Mán aó trắng cùng ca hát, rồi quyết rũ người về hang bắt hầu hạ hay cưỡng bức cho đến chết. Sau dân chúng hạ bản, đến lượt người Mán phải khốn đốn vì con quái vật.
Lời ta thán của dân đến tai Lạc Long Quân, thần tìm đến động huệt Hồ Tinh. Thấy có người táo bạo đến hang, Hồ Tinh xông ra làm dữ, bị Lạc Long Quân chặn lại. Một cuộc giao chiến khủng khiếp diễn ra. Hồ Tinh giở các phép thuất biến hóa ra nhiều hình trạng toan hại đối phương, song gặp phải tay địch thủ cao cường, mưu trí, con quái vật biết không làm gì nổi, nên cuốc cùng đành bỏ chạy. Lạc Long Quân đã cho bao vây kín chạt quanh cửa hang, nổi lửa làm hàng rào chặn Hồ Tinh lại, dùng gươm sắt chém chết con quái vật, hiện ra nguyên hình là một con cáo to lớn có chín đuôi.
Những người bị Hồ Tinh bắt giữ trong hang được Long Quân giải cho về. Ðộng con quái thì bị bộ hạ của Thần dẫn nước sông Cái vào phái hủy. Nước tràn vào mấy ngày đêm soáy mạnh vào hang, đào sâu thành một cái hồ rộng, làm mất tích cả hòn núi đá. Người ta gọi nơi đó là Lỗ Hồ Ðàm (đầm Con Cáo) hay đầm thay Con Cáo về sau đổi là Hồ Tây (một trong những cái hồ lớn tại Hà Nội bây giờ).
Dân sự bấy lâu trốn nạn Hồ Tinh được gọi về ở trên khoảng đất cao cạnh hồ, trồng trọt làm ăn ở cánh đồng pha0̉ng bờ phía tây hô Con Cáo, ngày nay còn giữ tên là lang Hồ. Sau khi trừ xong hai con quái vật ở nước và ở đồng bằng , Lạc Long Quân lại nghe đến sự phái hại của một con yêu khái tại Phong Châu.
Nguyên nơi đây có một cây cổ thụ đã mấy ngàn năm, vô cùng to lớn, um tùm che khuất cả một vùng, gọi tên là cây Chiêu Ðàn. Sau một trận bão to cây bị trốc gốc, tinh cây biến thành một con yêu quái, khi ẩn, khi hiện phá phách khắp nơi. Người ta gọi tên nó là Mộc Tinh, thích bắt người ăn sống, giết hại dân gian vô kể.
Lạc Long Quân quyết ra tay trừ hại, song gặp phải Mộc Tinh phép thuật thần thông, đánh nhay mấy ngày đêm cũng không nao núng. Bộ hạ của Long Quân xông vào vào cũng không làm gì nổi Mộc Tinh. Thấy không thắng nổi yêu quái, Lạc Long Quân bèn cậy đến cha là Kinh Dương Vương. Gặp phải đối thủ cao cường hơn, Kinh Dương Vương lại có con trợ chiến, nên Mộc Tinh bị trong thương phải tìm đường bỏ chạy. Nó lê về phía tây nam rồi hóa thành quỷ, gọi là quỷ Xương Cuồng.
Quỷ Xương Cuồng ẩn náu trong rừng núi được ít lâu rồi lại quấy nhiễu dân chúng, rình mò đến các nơi hẻo lánh bắt người ăn thịt. Dân cư ở thượng du hàng năm phải lần lượt nộp mỗi nơi một người sống cho nó đỡ phá hại. Sau có một thầy pháp cao tăng bày kế mở một hội lớn làm trò cho quỷ đến xem, rồi thừa lúc bất ngờ rút dap chém chết.
Từ khi trừ được các mối hại cho dân, Lạc Long Quân đóng đô xuôi, bắt đầu xây dựng cung điện ở đất liền và dưới nước. Lạc Long Quân dạy dân cách ăn mặc, cày cấy, thường xuống ở Thủy Phủ, dặn về sau khi có việc gì thì cứ gọi: “Bố ơi, sao không đến dạy vẽ chúng con?” Long Quân tức thời đến ngay.
Bấy giờ Ðế Lai trị ở phương Bắc, vốn giòng dõi thần Nông, nhân dân thiên dạ thái bình, bè đi thăm nước Xích Quỉ ta ở phía Nam. Trong lúc Long Quân ở Thủy phủ, Ðế Lai để con gái yêu là Ău Cơ ở lạo rồi đi thăm các địa phương. Dân chúng phải khổ sở vì những nỗi nhiền nhiễu của người họ hàng phương Bắc của Lạc Long Quân, bè nhau to tiếng gọi: “Bố ơi ở đâu? Sao để cho chúa phương Bắc đến xâm nhiễu chúng dân?” Long Quân đến thấy Ău Cơ một mình ở hành tại, nhan sắc đẹp đẽ thì đem lòng yêu, Long Quân biến làm một chàng trai khoẻ đẹp, phong độ, hiện ra trước cửa, đàn hát tỏ tình cùng Ău Cơ. Ău Cơ trông thấy có cảm tình, vui theo. Lạc Long Quân đưa Âu Cơ về Long Trang, lâu đài xây trên một hòn núi đá cao đẹp.
Ðến khi Ðế Lai về không thấy Âu Cơ, sai bộ hạ đi tìm kiếm mọi nơi không được, đành trở vê phương Bắc.
Long Quân và Âu Cơ ở với nhau, cách một năm thì sinh ra được bọc trứng, nở ra một trăm người con trai. Lũ trẻ chóng lớn khác thường, khoẻ mạnh, trí dũng hơn người. Long Quân thường ở Thủy triều để Âu Cơ cùng các con sống trong điện trên đất. Xa chồng, Âu Cơ đâm ra nhớ quê cũ, bèn dẫn các con về thăm phương Bắc. Bấy giờ Ðế Lai đã bị Hoàng Ðế (vua nhà Hiên Viên 2700-2600) tiêu diệt. Nghe tin Âu Cơ đưa con trai tới bờ cõi, Hoàng Ðế sợ đến báo thù, bèn đem binh ra ra ngăn. Âu Cơ cùng các con quai lại phía Nam, gọi Long Quân đến.
Vợ chồng cha con gặp nhau ở đồng Cổn. Âu Cơ nói:
- Thiếp ăn ở cùng chàng, sinh được trăm đứa con. Nay chàng bỏ thiếp mà đi, khiến cho con không cha, vộ không chồng, chỉ tự bi thương mà thôi. Xin cho cùng theo chàng.
Long Quân nói:
- Ta thuộc giống rồng, nàng giống tiên, thủy hỏa khắc nhau, người thích ở cạn, kẻ ưa ở nước, tính tình đôi bên khác nhau, không cùng đôi bên ở chung với nhau lâu được. Bây giờ một nữa con theo tôi về Thủy phủ, còn một nữa thì ở lại với nàng. Tuy ta đôi bên kẻ ở rừng, người ở biện, song khi có việc gì thì tin cho nhau, không được bỏ nhau.
Trăm con trai dều cùng nghe lệnh rồi chia tay nhau mà đi, năm mươi theo mẹ về núi, năm muơơi theo cha về biển, chia nhau cai quản các nơi. Tổ tiên của người Lạc Việt bắt đầu từ đó. Âu Cơ cùng năm mươi người con ở Phong Sơn, nay là huyện Bạch Hạc, cho người con trưởng làm vua, gọi là Hùng Vương, tức là thủy tổ của dân Việt Nam.
Tài liệu: Đỗ Văn Gia. Việt Nam Văn Học Sử, trang 40-46.